کلین روم داروسازی

کلین روم

 محیط بسته ای که از نظر مقادیر ذرات معلق در فضا ,دما ,رطوبت و فشار کنترل می شود.  در این فضای محافظت شده در برابر انواع آلودگی ها و ذرات معلق هوا، محصولات و تجهیزات حساس به آلودگی تولید می گردد. این فضا معمولا در صنایع دارویی، تجهیزات پزشکی، الکترونیک،‌ فضایی و نظامی کاربرد دارند.

استاندارد ISO 14644 یکی از اصلی ترین استاندارد های فضای تمیز می باشد. در این استاندارد موارد بسیاری در خصوص مشخصات فضای تمیز قید شده است که مواردی از آنها بر اساس جداول زیر قید می گردد:

 

جدول مقایسه ذرات معلق در فضای تمیز

 

جدول تقسیم بندی ذرات معلق در فضای تمیز بر اساس متر مکعب

  پوشش سقف با جعبه هوادهی میزان نرخ تعویض هوا متوسط سرعت جریان هوا

 

در زمان طراحی یک فضای تمیز موارد متعددی می بایست در نظر گرفته شود که می توان به نوع و جنس پوشش دیوار، کف و سقف اشاره نمود. تمام مصالحی که در ساخت فضای تمیز استفاده می گردد می بایست خود پارتیکل زا نباشند و دارای سطحی یکدست و صاف باشند. یکی از اصولی که فضای تمیز بر اساس آن بنا می شود هوا است، مقدار و سرعت جریان هوا به همراه میزان ذرات داخل آن در کنار شرایط دمایی و رطوبتی یکی از عوامل اصلی تعیین کننده کلاس فضای تمیز می باشد.

کف پوش کلین روم

کلین روم

برای طراحی کلین روم باید به همه قسمت های آن توجه کنید که به صورتی طراحی شود که حداقل میزان آلودگی را وارد کلین روم کند و همچنین قابل شستشو باشد. امروز می خواهیم در مورد کفپوش کلین روم بحث کنیم که چطور باید کفپوش کلین روم طراحی شود و همچنین از چه موادی باید در ساخت کف پوش کلین روم استفاده شود تا هم شرایط فوق را داشته باشد و همچنین بتواند در شرایط متفاوت اتاق تمیز از جمله رطوبت بالا و یا دمای بسیار بالا و پایین مقاومت کند و حالت خود را از دست ندهد.

برای کف کلین روم متریال هایی مثل کاشی و سرامیک کاملا غیر مجاز می باشند زیرا درز های بین سرامیک ها محل مناسبی برای تجمع گرد و غبار و آلودگی است و باید از موادی استفاده شود که به صورت یک دست کف کلین روم را کفپوش کند.

برای مثال کفپوش رزرینی بساپلیمری برای کفپوش اتاق تمیز بسیار مناسب اند زیرا هم یک دست اند و همچنین به راحتی می توان آن را شستشو داد و ضد عفونی کرد.نکته ای دیگر در مورد کلین روم این است که لایه های سطحی کفپوش نباید نتخلخل باشند و همچنین کفپوش کلین روم باید تحمل وزن بالای دستگاه های مخصوص را داشته باشد.

کف پوش کلین روم باید به گونه ای رنگ شود که در شرایط های محیطی مختلف آلودگی تولید نکند و همچنین رنگ آن تغییر نکند.

کلین روم در الکترونیک

کلین روم

امروزه از کلین روم در صنایع مختلفی استفاده می شود و در خیلی از صنایع به طور جدی به کلین روم نیازمند هستیم . یکی از صنایعی که در آن کلین روم کاربرد دارد ، صنایع الکترونیک هست که هم در ساخت برخی تجهیزات باید از کلین روم بهره برد و هم در نگهداری بعضی از تجهیزات.

امروزه باید در اتاق های سرور ها میزان آلودگی هوا و دما و میزان رطوبت و... کنترل شود که این شرایط تنها در کلین روم مهیاست پس باید اتاق های سرور کلین روم با فیلتر هایی در سقف و کف باشند تا بتوانند هوا را به خوبی تمیز کنند. اگر اتاق سرور های امروزی کلین روم نباشند مشکلات ذیل به وجود می آید : 

1- با نشستن گرد و غبار بر روی چیپست سرور عمر قطعات الکترونیکی کم می شود.

2- با وجود گرد و غبار بر روی قطعات سرور انتقال دما و همچنین عملیات خنک سازی به خوبی انجام نمی شود.

3- وجود ذرات گرد و غبار باعث می شود دما قطعات بالا برود و در نتیجه دما محیط بالا برود و در نهایت میزان مصرف برق نیز بالا می رود.

پس باید اتاق های سرور ها کلین روم باشند تا بتوان در آن شریاط فوق را کنترل کرد.

 

کلین روم اتاق سرور
کلین روم اتاق سرور

طراحی داخلی کلین روم

کلین روم

 

کلین روم را همانطور که در مطالب قبلی تعریف کردیم به محیطی گویند که در آن انواع آلودگی هوا و محیطی به حداقل خود برسد و طبق استاندار ها از یک حد به پایین باشد. برای طراحی کلین روم باید اولا سیستم هایی را تعبیه کنیم که بتواند آلودگی هوا را به حداقل برساند و هم چنین باید محیط را به گونه ای طراحی کنید که بتوان آن را به طور کامل شستشو داد و همچنین محیط داخلی کلین روم باید به گونه ای باشد که بتواند شرایط دمای بالا و یا پایین و همچنین رطوبت بالا و پایین را تحمل کند و در این شرایط آسیب نبیند.

برای ساخت کلین روم باید جدا از سیستم های تهویه آن به دیزاین داخلی آن نیز توجه کنید و ان را به گونه ای طراحی داخلی کنید که در شرایط محیطی مختلف آسیب نبیند. برای طراحی داخلی یک کلین روم اولا باید به رنگ دیوار ها توجه کنید که باید از تناسب رنگ ها با توجه به نیاز های آن مورد توجه قرار گیرد و باید از رنگ هایی استفاده شود که باعث درخشندگی بیشتر فضای اتاق تمیز شود و شفافیت محیط را بالا ببرد که معمولا رنگ های روشن بیشتر باعث شفافیت و درخشندگی فضای کلین روم می شوند.

رنگ در و دیوار کلین روم بیشتر باید از سفید استفاده شود تا شفافیت و براقیت فضای کلین روم را بالا ببرد همچنین می توان ترکیبی از رنگ سفید و رنگی متناسب با وسایل درون کلین روم نیز استفاده شود تا جذابیت کلین روم را بالا ببرد.نکته دیگری که باید در طراحی داخلی کلین روم توجه کنید این است که باید از نورپردازی مناسب برای کلین روم استفاده کنید که این مطلب را قبلا توضیح داده ایم.

 

کلین روم
کلین روم

 

 

کاربرد کلین روم در صنعت کامپیوتر

کلین روم

 

امروزه کلین روم کاربرد های بسیار زیادی دارد به طوریکه برای تولید و یا تعمیر بعضی کالا های امروزی تنها به کلین روم نیاز است و در صورتی که به فضای کلین روم دسترسی نداشته باشید ممکن است به آن کالا آسیب وارد شود.

یکی از کاربرد های امروزی کلین روم در ساخت وتعمییرات تجهیزات کامپیوتر است که به عنوان مثال برای تعمیر هارد دیسک کامپیوتر حتما باید به فضای کلین روم دسترسی داشته باشید زیرا امروزه هارد دیسک کامپیوتر به گونه ای نازک و ریز درس می شود و همچنین آنقدر صفحات هارد دیسک و هد به هم نزدیک هستند که حتی یک ذره گرد و غبار هم ممکن است باعث آسیب رسیدن به صفحات هارددیسک شود.

کلین روم و تعمیر هارد
کلین روم و تعمیر هارد

 

در تصویر فوق می بینید که یک ذره گرد و غبار و یا یک تار موی انسان چند برابر فاصله بین هد و دیسک است و اگر هارددیسک در فضایی غیر کلین روم باز شود ممکن است به صفحات آن آسیب جدی وارد شود به طوریکه دیگر نتوان اطلاعات را بازگرداند. پس برای تعمیر تجهیزات حساسی مثل هارددیسک باید حتما از کلین روم بهره ببرید.

 

 

نظافت و شستشوی کلین روم

کلین روم

کلین روم یک فضای محافظت شده در مقابل الودگی های متلف است که اقدامات حساس به الودگی در ان انجام شده است و در صنایع پزشکی، داروسازی و صنایع غذایی کاربرد دارد.

کلین روم همواره در معرض الودگی می باشد و رخدادهایی که با ایمنی و سلامت افراد تطابق ندارند. ممکن است از تجهیزات، پرسنل و حتی فرایندهای ضدعفونی نادرست این کلین روم ها ناشی شود.

به دلیل اینکه روشهای متعددی که در نظافت سطوح وجود دارد اتتخاب بهترین انها برای اتاق تمیز برای یک کاربرد مشخص دارای اهمیت است. انتخاب یک تکنیک نامناسب حتی موجب این میشود که الودگی ها را در سطح پخش کند.

روشنایی اتاق تمیز

اتاق تمیز

 

یکی از قسمت های مهم هر اتاق تمیز ی روشنایی آن است که باید طبق استاندارد های روز چراغ های روشنایی در آن تعبیه شوند. تا هم روشنایی اتاق تمیز را تامین کند و همچنین مانع ورود گرد و غبار اتاق تمیز شود.

چراغ های اتاق تمیز باید دارای ویزگی هایی باشد تا بتواند شرایط مطلوب را در اتاق تمیز تامین کند. اولین ویژگی اتاق تمیز باید این باشد که در چراغ های اتاق تمیز باید از لامپ هایی باید استفاده شود که تولید گرما توسط آنها کمترین میزان ممکن باشد تا باعث تغییر دمای اتاق تمیز نشود و دیگر اینکه چراغ های اتاق تمیز باید به گونه ای طراحی شوند که مانع ورود هرگونه آلاینده به اتاق تمیز شوند که به این منظور می توان در چراغ های اتاق تمیز نیز فیلتر هوا بکار برد.

بدنه لامپ های اتاق تمیز باید به گونه ای طراحی شوند که به تواند رطوبت بالا را نیز تحمل کند و همچنین لامپ اتاق تمیز باید به گونه ای طراحی شود که بتوان نور آن را تنظیم کرد و متناسب با شرایط دلخواه نور را کم و یا زیاد کرد.

 

لامپ اتاق تمیز را می توان به گونه ای طراحی کرد که به دوصورت دسترسی از بالا و همچنین دسترسی از پایین داشته باشد که نوع دسترسی از بالا به لامپ اتاق تمیز بسیار بهتر از نوع دسترسی از پایین است زیرا در اینگونه لامپ ها دیگر برای تعمیر نیاز نیست تعمیر کار به داخل اتاق تمیز بیاید و تنها می تواند از بیرون لامپ ها را تعمیر کند بدون اینکه آلاینده به اتاق تمیز وارد شود.

 

کلین روم آزمایشگاهی

کلین روم

 

امروزه کلین روم کاربرد بسیار زیادی پیدا کرده است و در اکثر محیط های حساس کلین روم وجود دارد و یا برای تولید وسایل و یا مواد مهم و حساس وجود کلین روم در آن سازمان بسیار حیاتی است و می تواند سلامت ماده و همچنین وسیله تولید شده را تضمین کند.

امروز می خواهیم نوع خاصی از کلین روم به نام کلین روم آزمایشگاهی را معرفی کنیم ؟ کلین روم آزمایشگاهی در واقع محیطی است که برای تحقیقات علمی و همچنین تولید محصول استفاده می شود و در اینگونه کلین روم ها میزان آلاینده ها به حداقل خود میرسد که در این گونه از کلین روم ها میزان آلاینده ها در هر متر مربعی با یک اندازه خاص تعیین میشود.

برای مثال در یک محیط شهری معمولی میزان آلاینده ها در یک متر مربع حدود 35 میلیون ذره با طیف اندازه ی 0.5 μm و با قطری بیشتر هستند که مطابق با یک کلین روم ISO 9 است در حالی که یک کلین روم آزمایشگاهی ISO 1 اجازه به حضور چنین ذراتی نمی دهد و تنها 12 ذره به ازای هر متر مکعب با اندازه ی 0.3 μm و کوچکتر باید وجود داشته باشند.

در واقع در اینگونه کلین روم هایی محصولات دارویی تولید میشوند و باید مجهز به فیلتر های HEPA و اگر نیاز باشد ULPA و هم چنین سیستم های رطوبت زدا باشد تا از سلامت محصولی که تولید میشود بتوان اطمینان حاصل کرد.

 

 

تهویه اتاق تمیز

اتاق تمیز

 

امروزه کاربرد های اتاق تمیز بسیار زیاد شده است و در دنیای امروز نیاز به اتاق تمیز برای تولید بعضی از مواد و وسایل بسیار حس می شود که باعث شده است صنعت ساخت اتاق تمیز بسیار گسترش یابد و افراد زیادی در ساخت اتاق تمیز مهارت داشته باشند.

برای ساخت اتاق تمیز باید استاندارد های خاصی را رعایت کنید تا محیط اتاق تمیز واقعا محیطی عاری از هرگونه آلودگی و گرد و غبار باشد. یکی از نکاتی که در ساخت اتاق تمیز باید رعایت کیند این است که اتاق تمیز باید تهویه مناسبی داشته باشد تا بتوان آلودگی را از اتاق تمیز را جمع کرد و به وسیله فیلتر های هوا آلودگی را از بین برد.

یکی از دلایلی که باید از تهویه مناسب در اتاق تمیز استفاده شود این است که در اتاق تمیز باید چند چیز کنترل شود 1- دمای اتاق تمیز 2- فشار اتاق تمیز 3- میزان آلودگی اتاق تمیز

با استفاده از تهویه در اتاق تمیز می توانید دما را منترل نمایید و در میزان دمایی که شما می خواهید ان را انتخاب کنبد و همچنین می توانید هوای اتاق تمیز را به وسیله تهویه مناسب در روز چند بار از فیلتر ها بگذرانید تا میزان آلودگی به حداقل برسد و با استفاده از تهویه می توان فشار هوای موجود در اتاق تمیز را تغییر داد.

سد هوایی کلین روم

کلین روم

ایرلاک (Airlock) یا سد هوایی اتاق تمیز چیست؟

 

 اتاقی است با  ابعاد کم که به اتاق تمیز متصل می باشد . این اتاق مجهز به درهای اینترلاک بوده و در جابجایی نفرات یا اجناس همانند فضای حایل عمل می کند. ایرلاک به نگهداری فشار اتاق و به جلوگیری از ورود هوای کثیف به اتاق تمیز کمک می کند.

 

 airlock bubble     airlock cascade     airlock bubble 2

   Bubble Airlock                                                        Cascade Airlock                                                           Sink Airlock

صفحه1 از2